Duiden van kwaliteiten van wetenschap

Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie overhandigt adviesbrief aan Kamervoorzitter Vera Bergkamp

Op 19 december 2022 hebben AWTI-voorzitter Eppo Bruins en AWTI-raadslid Marleen Stikker een brief over het duiden van de kwaliteiten van wetenschap aangeboden aan Kamervoorzitter Vera Bergkamp. Met deze brief gaat de AWTI in op het verzoek van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap om inzichtelijk te maken hoe de kwaliteit van wetenschap vastgesteld kan worden. Vanuit het programma Erkennen en Waarderen hebben wij met veel interesse deze brief gelezen.

In de brief schetst de Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie (AWTI) de verschillende manieren waarop de kwaliteit van wetenschap beoordeeld kan worden, wat daarvan voor- en nadelen zijn en welke nieuwe ontwikkelingen daarin gaande zijn.

Ook heeft de AWTI naar de internationale context gekeken. De AWTI schrijft dat een andere vorm van wetenschapsevaluatie de internationale positie of de reputatie van de Nederlandse wetenschap niet lijkt te bedreigen. Bovendien blijkt uit de internationale beweging die al gaande is dat een andere manier van erkennen en waarderen onvermijdelijk is. Nederland loopt daarin voorop, maar niet alleen aldus de AWTI. Vooroplopen biedt kansen om de richting te bepalen. Door het goed betrekken van internationale partners kan er verder vorm worden gegeven aan andere manieren van erkennen en waarderen.

Voor het programma Erkennen & Waarderen is dit advies van de AWTI motiverend. De brief belicht de verschillende perspectieven op het evalueren van kwaliteit. De AWTI geeft aan dat het anders evalueren van de kwaliteiten van de wetenschap voornamelijk een cultuurverandering is. Hierbij wijzen ze erop dat een dergelijke verandering tijd nodig heeft en het van belang is om stap voor stap aanpassingen te doen. Daaruit blijkt ook steun voor onze aanpak in het gezamenlijk ontwikkelen van een pluriform palet van methoden en indicatoren voor het beoordelen van kwaliteit. Binnen het Erkennen en Waarderen programma werken we namelijk samen, met een brede coalitie van universiteiten, universitair medische centra, onderzoeksinstituten en onderzoeksfinanciers aan de modernisering van het systeem van ‘erkennen en waarderen’. Het is volgens de AWTI van belang iedereen in de wetenschap te betrekken en in gesprek te blijven over de vragen, behoeftes, zorgen en mogelijkheden. Daarbij geeft de AWTI aan dat er niet één kwaliteit van wetenschap is. Door te experimenteren, de ontwikkelingen nauwgezet te volgen en de effecten in kaart te brengen is het mogelijk te leren wat wel of niet werkt en aanpassingen te doen.

Bovenstaande is in lijn met de veranderaanpak binnen het programma Erkennen & Waarderen. Met alle betrokkenen binnen het programma gaan we daarmee door in 2023 en de jaren erna.

De brieft van de AWTI is terug te vinden op hun website, via deze link.